Zeytinyağı sıkma yani, elde ediliş yöntemlerine göre farklı sıkma çeşitlerine sahiptir. Bu çeşitler, zeytinin işlem görme şekline, kullanılan teknolojiye ve üretim aşamalarına göre değişiklik gösterir. İşte zeytinyağı sıkma yöntemleri:
1. Soğuk Sıkım Zeytinyağı
Soğuk sıkım yöntemi, zeytin hamurunun düşük sıcaklıkta (maksimum 27°C) sıkılmasıyla elde edilir.
- Özellikleri: Doğal aroması ve besin değerleri korunur.
- Kullanım Alanları: Çiğ tüketim için idealdir, özellikle salatalarda tercih edilir.
2. Sıcak Sıkım Zeytinyağı
Bu yöntemde zeytin hamuru yüksek sıcaklıkta sıkılır ve daha fazla yağ elde edilir.
- Özellikleri: Besin değerleri ve doğal aroması bir miktar kaybolabilir.
- Kullanım Alanları: Yemek pişirme ve kızartmalarda tercih edilir.
3. Taş Baskı Yöntemi
Geleneksel bir yöntem olan taş baskıda, zeytinler büyük taş değirmenlerde ezilir ve hamur haline getirilir.
- Özellikleri: Doğal, geleneksel bir üretim yöntemidir, ancak modern yöntemlere göre daha zahmetlidir.
- Kullanım Alanları: Geleneksel lezzet arayanlar tarafından tercih edilir.
4. Santrifüj Yöntemi
Modern bir yöntem olan santrifüjle sıkma, zeytin hamurunun yüksek hızda döndürülerek yağ ve posa ayrışması sağlanır.
- Özellikleri: Daha hızlı ve verimli bir yöntemdir.
- Kullanım Alanları: Ticari üretimde yaygın olarak kullanılır.
5. İkinci Sıkım (Pirina Yağı)
İlk sıkımdan sonra kalan zeytin posasından (pirina) kimyasal veya mekanik yöntemlerle yağ çıkarılır.
- Özellikleri: Kalitesi düşük olup genelde rafine edilir.
- Kullanım Alanları: Endüstriyel alanlarda veya karışım yağlarda kullanılır.